Ο κάθε άνθρωπος, από τον Δημιουργό του, είναι μοναδικός και ανεπανάληπτος. Αυτό δεν έχει να κάνει μόνο με την καταγωγή, την γλώσσα, τα στοιχεία της ταυτότητας που μας ξεχωρίζουν από άλλους λαούς και ανθρώπους. Έχει να κάνει και με τα προτερήματα και τις δυνατότητές μας. Τον χαρακτήρα μας. Όλοι είμαστε διαφορετικοί σε σχέση με τους υπόλοιπους ανθρώπους τόσο στον χαρακτήρα, όσο και στις ικανότητες.
Για την Εκκλησία, η διαφορετικότητα, τα χαρίσματα, τα τάλαντα, δεν έχουν να κάνουν μόνο με την ανθρώπινη πλευρά της υπόστασής μας. Έχουν να κάνουν και με την θεϊκή μας καταγωγή και προέλευση. Στην παραβολή των ταλάντων, ο Χριστός αναφέρει ότι η Βασιλεία του Θεού μοιάζει μ’ έναν άνθρωπο, ο οποίος φεύγοντας για ταξίδι, κάλεσε τους δούλους του και τους εμπιστεύθηκε τα υπάρχοντά του. Σ’ άλλον έδωσε πέντε τάλαντα, σ’ άλλον δύο, σ’ άλλον ένα, στον καθέναν ανάλογα με την ικανότητά του. Ο Θεός, δηλαδή, μετρά τα ανθρώπινα, την κληρονομικότητα, τον χαρακτήρα, τις συνθήκες στις οποίες καλείται να μεγαλώσει και να ζήσει ο καθένας και ανάλογα του προσφέρει. Κανέναν δεν αφήνει χωρίς τάλαντα. Χωρίς ευλογία. Δεν υπάρχει αδικημένος από τον Θεό άνθρωπος.
Για να κατορθώσει να εξερευνήσει τα χαρίσματά του, ο κάθε άνθρωπος οφείλει πρώτα να αισθανθεί υπεύθυνος έναντι του Θεού για ό,τι του δίδεται. Και ευθύνη σημαίνει επίγνωση ότι δεν του ανήκει το τάλαντό του, αλλά του δόθηκε για να το ενεργοποιήσει ως διαχειριστής του, προκειμένου να το αντιπροσφέρει στον Θεό. Κι όταν μας δίδεται κάτι, δεν γίνεται αυτό επειδή το αξίζουμε, αλλά επειδή Εκείνος που προσφέρει μας αγαπά. Η αγάπη, όμως, δεν μπορεί να μη λειτουργήσει στην προοπτική της ευθύνης. Και η ευθύνη έχει να κάνει με την ενεργοποίηση του εαυτού μας, ώστε να φανούμε αντάξιοι της δωρεάς του. Έχουμε ευθύνη έναντι των χαρισμάτων μας να μην πάνε χαμένα και να τα χρησιμοποιήσουμε ως εφαλτήριο για να προοδεύσουμε. Να δείξουμε ότι εκτιμήσαμε και χαρήκαμε τα όσα μας δόθηκαν.
Στην συνέχεια, με την εργασία και τον κόπο, ο καθένας οφείλει να κοιτά τα τάλαντα που του δόθηκαν, γιατί αυτά καλείται να αναπτύξει. Συνήθως, οι άνθρωποι ζηλεύουν αυτά που δεν έχουν, ή υπερτιμούν αυτά που έχουν, συγκρίνοντας τον εαυτό τους με τους άλλους. Η σύγκριση, όμως, αποτελεί παγίδα, που μπορεί να οδηγήσει σε ατραπούς, είτε υπερηφάνειας, είτε απογοήτευσης. Αυτός που λαμβάνει το τάλαντο, αν το αφήσει ανεκμετάλλευτο, μπορεί να χαθεί. Αν φροντίσει να το αυξήσει, να το ενισχύσει, τότε το τάλαντο δεν θα εξαντληθεί. Στην πνευματική ζωή, το τάλαντο αυξάνεται όταν ο άνθρωπος αγωνίζεται να προσθέσει αρετή στην ύπαρξή του. Όταν το μοιράζεται εν αγάπη με τους αδελφούς του.
Σε μία εποχή, στην οποία ο άνθρωπος με την αίσθηση του εγωκεντρισμού και της παντοδυναμίας, λόγω της προόδου του, απορρίπτει τον Δωρεοδότη των ταλάντων του, σε μία εποχή που τοποθετούμε τον Δωρεοδότη Θεό στην λήθη, η Εκκλησία μας καλεί να ξαναδούμε το αληθινό νόημα των χαρισμάτων μας. Να ενεργοποιηθούμε, ο καθένας στο μέτρο των δυνατοτήτων του, στον αγώνα για καλλιέργειά τους. Και με ευθύνη έναντι Αυτού που μας τα δώρισε, να θυμόμαστε ότι δεν έχουμε χρόνο αύριο να αρχίσουμε, ούτε μπορούμε να χαρούμε αληθινά αν κρύψουμε ό,τι μας δόθηκε. Για να ακούσει ο καθένας μας την χαρά της φωνής: «Ευ δούλε αγαθέ και πιστέ! Είσελθε εις την χαράν του Κυρίου σου»!
ΕΚ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ Φ.Ν.Θ., ιερομόναχος Δανιήλ Καριπίδης
