Η ατομική έκθεση IN SOMNIA (Στα όνειρα) του Καβαλιώτη εικαστικού Κώστα Γκουρτζή, με επιμέλεια της ιδρύτριας της MANTILITY Βασιλικής-Ζαφειρίας Υψηλάντη, φιλοξενείται στον πολυχώρο πολιτισμού EPÀRCHÎA στην Καβάλα. Η έκθεση παρουσιάζει αποσπάσματα ενός έργου σε εξέλιξη, που δημιουργήθηκαν κατά κύριο λόγο το 2025. Ο τίτλος δεν αναφέρεται στον κόσμο των ονείρων ως μία κατάσταση ξεκούρασης, ή διαφυγής, αλλά περισσότερο στις αγωνίες και τις ανησυχίες που συντροφεύουν την δημιουργική διαδικασία, ακόμα και τις ώρες που το μυαλό θα έπρεπε να ξεκουράζεται.
Ο εικαστικός Κώστας Γκουρτζής δήλωσε: «Συχνά, πείθω τον εαυτό μου ότι τα ζητήματα που με απασχολούν όταν ζωγραφίζω, είναι τα θεμελιώδη στοιχεία του σχεδίου και της ζωγραφικής: η υλικότητα, η φόρμα, η γραμμή, η έννοια του ρυθμού, το κενό και το πλήρες. Παρ’ όλα αυτά, η δυναμική της σχέσης φόρμας και περιεχομένου συχνά με οδηγεί σε μία μετατόπιση του ενδιαφέροντός μου, σε τεχνικές λύσεις που εξυπηρετούν πρωτίστως κάποια αφήγηση. Τα διαρκώς επαναλαμβανόμενα αναπαραστατικά μοτίβα, με φιγούρες που βρίσκονται στο μεταίχμιο μεταξύ σύνδεσης και αποσύνδεσης, σχετίζονται άμεσα με το κομμάτι της δουλειάς μου που επικεντρώνεται στα ζητήματα του «κοινωνικού φαντασιακού», της μνήμης και της (υπό αντιξοότητες) επικοινωνίας».
Η μουσειολόγος, Στέλλα Συλαίου, γράφει για το έργο του Κ. Γκουρτζή: «Ενώ η θεματική προσέγγιση παραπέμπει σε ρεαλιστική καταγραφή των ανθρώπινων σχέσεων, η ζωγραφική αντιμετώπιση παραπέμπει σε μία μετανεωτερική αντίληψη, όπου τα έργα αποτελούν έμμεσα σχόλιο στον ίδιο τον ρόλο και την λειτουργία της αναπαραστατικής ζωγραφικής στο σημερινό πλαίσιο. Ο τρόπος που διαχειρίζεται την χρωματική φόρμα, την σύνθεση και το σχέδιο, ενώ αποτελεί το αποτέλεσμα μιας ενδελεχούς και τίμιας μορφοπλαστικής αναζήτησης σε σχέση με το ζωγραφικό μέσο, ταυτόχρονα αποφεύγει την πεπατημένη των εύκολων εικαστικών λύσεων. Ο Γκουρτζής δημιουργεί έργα με έντονη ζωγραφικότητα, στα οποία η αντιμετώπιση του χρώματος, ενώ δείχνει σαφώς έναν καλλιτέχνη που έχει απορροφήσει τις διδαχές σε σχέση με την αντιμετώπιση μιας ζωγραφικής επιφάνειας, που χαρακτήρισαν την νέα ελληνική σκηνή στο τέλος του εικοστού αιώνα, προχωρά παραπέρα δημιουργώντας πίνακες, στους οποίους το σαφώς διακριτό περίγραμμα έχει απορριφθεί και η φόρμα τείνει να αυτονομείται λειτουργώντας, κατά μία έννοια, διασπαστικά για την ενότητα του πίνακα. Ωστόσο, αυτή η ελεγχόμενη τάση προσθέτει δυναμική στο έργο του τόσο σε αισθητικό, όσο και νοηματικό επίπεδο. Στα έργα του, η έντονη ζωγραφική χειρονομία δείχνει να συνδιαλέγεται με τα συναισθήματα και τον εσωτερικό κόσμο των προσώπων που απεικονίζονται, σαν να προσπαθεί με ζωγραφικά μέσα τόσο να ερμηνεύσει την ανθρώπινη κατάσταση, όσο και να διερευνήσει τα όρια της σύγχρονης ζωγραφικής ως μέσο σχολιασμού του ανθρώπινου ψυχισμού».
Τα εγκαίνια της έκθεσης θα πραγματοποιηθούν την Τετάρτη 17 Σεπτεμβρίου 2025, στις 20:00 (8μ.μ.). Το «παρών» στην εκδήλωση θα δώσει και ο καλλιτέχνης. Η έκθεση θα φιλοξενείται από τις 18 Σεπτεμβρίου έως και τις 31 Οκτωβρίου 2025 στον πολυχώρο EPÀRCHÎA, στις Καμάρες. Ώρες λειτουργίας: καθημερινά, 09:00-23:00.
Σημείωμα της επιμελήτριας της έκθεσης
Στα έργα της έκθεσης In Somnia, ο Κώστας Γκουρτζής προσεγγίζει την ζωγραφική όχι ως μέσο αναπαράστασης, αλλά ως ανοιχτό πεδίο δοκιμής. Επιμένει στην ένταση ανάμεσα στο σταθερό και το ρευστό. Οι εικόνες μοιάζουν να κινούνται, να φθείρονται, να επαναδιαμορφώνονται. Πρόσωπα και μορφές εμφανίζονται και χάνονται, αφήνοντας το βλέμμα να περιπλανηθεί σε μία επιφάνεια, όπου το βέβαιο μετατρέπεται σε αβέβαιο και τούμπαλιν, με την αβεβαιότητα να μην καθίσταται έλλειμμα αλλά δημιουργική συνθήκη. Η ανθρώπινη μορφή δεν είναι το τέλος, αλλά το σημείο εκκίνησης. Η ζωγραφική του γίνεται χώρος στοχασμού πάνω στην σχέση μας με το παρόν: μία διαδικασία που κρατά το βλέμμα ξύπνιο, σε συνεχή διαπραγμάτευση με αυτό που βλέπει και αυτό που χάνει. Εκεί, ανάμεσα σε ίχνη και χειρονομίες, διαμορφώνεται ένας διάλογος με το σήμερα: πώς βλέπουμε, πώς σκεφτόμαστε, πώς συνδεόμαστε, ποιο είναι το βάρος της μνήμης, ποια είναι η θέση του ανθρώπου μέσα σε έναν κόσμο που δεν παγιώνεται. Τα έργα της παρούσας έκθεσης συνιστούν μία αφήγηση που φτιάχνεται τώρα, κάτω από τις Καμάρες, στο φως του φεγγαριού, στον κουρασμένο ήλιο του καταμεσήμερου και στον θόρυβο της πόλης. Μία εμπειρία ανοιχτή∙ μία συνθήκη ονείρου, όσο τα παρατηρούμε φαινομενικά ξύπνιοι.
